Al jaren stel ik geïnterviewden in dit blad de vraag: wie is God (voor jou)? De antwoorden variëren steeds. Van iets abstracts en afstandelijks tot een iemand met wie een persoonlijke relatie wordt onderhouden.

 

De groep ‘kerkongebonden spirituelen’, want zo duiden onderzoekers mij en veel lezers van dit en andere spirituele bladen aan, heeft een broertje dood aan het benoemen of omschrijven van God. Vaak is dit een reactie op negatieve ervaringen met religie en hun vertegenwoordigers. Toen zo’n vijftig jaar geleden ook dominees begonnen te roepen – na de moderne filosofen – dat God vooral dood is, ging het met het religieuze godsbegrip definitief bergafwaarts.

Nee, dan liever iets abstracts, vormloos en onpersoonlijks: Het Al, de Essentie van Bewustzijn, Liefde of het Geheel, Eenheid etc. dat zijn dan begrippen die voor deze groep het meest dichtbij komen. En zij haasten zich om te benadrukken dat het ‘concept God’ ook voor hen dood als een pier is. Want de man-met-baard is voorgoed afgeserveerd als een patriarchaal (‘waarom geen vrouw!’), onderdrukkend, dan wel onrechtvaardig fenomeen en een bedenksel van de religieuze mens en zijn daarvan afgeleide maatschappelijke systeem. Het belangrijkste tegenargument voor het concept God lijkt voor hen de eeuwige vraag: ‘Als er een God is waarom dan zoveel ellende?’ De pot verwijt de ketel dat ie zwart ziet.

Maar toch. Met een beetje logisch denken kom je al snel uit op het feit dat er bewustzijnsniveaus zijn  waartoe wij mensen geen toegang hebben en waaróver we zelfs niet of nauwelijks kunnen spreken. ‘Waarover je niet kan spreken moet je zwijgen’, aldus de filosoof Wittgenstein. Dat dit onze nieuwsgierigheid niet bevredigt, is voorspelbaar. Want is God of ‘iets’ er nou of is die er niet?

In het ‘hogere’ is al eeuwen gezocht en niemand heeft hem gevonden. Alleen een aldaar veronderstelde God is ernstig misbruikt voor menselijke machtsbehoefte. Alstublieft, die God als creatie van de menselijke geest hoeven we niet meer.

Waar zouden we nog meer kunnen zoeken? Ik wil voorstellen om God als immanente entiteit in álles te gaan ervaren. God in alles, ja daar dus. Niet naar boven of ver weg, maar naar binnen en al reeds aanwezig. In ieder medemens, voorwerp, beweging, energie en gebeurtenis. Een vaag gevoel over iets intens, groots en universeels dat met het goddelijke begrip of concept was verbonden, heeft de religie ons collectieve bewustzijn wel aangereikt. Niet een godsbesef dat ‘bereikt’ (= doen reiken) moet worden, maar hier en nu gezien en ervaren kan worden, steeds dichtbij voor de juiste verstaander.

Het voordeel hiervan is dat het niet eens waar hoeft te zijn. Het effect hiervan is namelijk dat wij mensen met meer respect zullen omgaan met wat zich hier en nu aandient, in ons en buiten ons. Zo wordt alles ‘heilig’; het woord dat is afgeleid van heel en heelheid. Er is vermoedelijk geen exterieure God, uitsluitend goddelijkheid in alles. En daarvan maak je zelf onderdeel uit.

Bron: Koordanser